νομολογία > οριζόντια και κάθετη ιδοκτησία
Σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας (κατ’ ορόφους ή διαμερίσματα ορόφου) μπορεί να γίνει μόνο με ρητή σύμβαση του κυρίου ή των κυρίων του όλου ακινήτου, για την οποία δεν απαιτείται χρήση πανηγυρικών εκφράσεων, περιβαλλόμενη τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και υποκείμενη σε μεταγραφή, ή με διάταξη τελευταίας βουλήσεως. Η τέτοια χωριστή ιδιοκτησία δημιουργείται και αυτομάτως, όταν ο ιδιοκτήτης ολόκληρης οικίας εκποιεί ορόφους ή διαμερίσματα ορόφων.
Επί οριζοντίου ιδιοκτησίας (διαμέρισμα) ιδρύεται αφενός χωριστή, διηρημένη κυριότητα επί ορόφου οικοδομής ή διαμερίσματος και αφετέρου αναγκαστική, που αποκτάται αυτοδικαίως, συγκυριότητα κατ' ανάλογη μερίδα επί των μερών του όλου ακινήτου που χρησιμεύουν για κοινή χρήση, μεταξύ των οποίων είναι και το έδαφος επί του οποίου ανεγέρθηκε, ή πρόκειται να ανεγερθεί, η οικοδομή, καθώς και το τμήμα του εδάφους που δεν καλύφθηκε με κτίσμα και έχει προβλεφθεί με τη συστατική πράξη ως χωριστή ιδιοκτησία. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει αντιστοιχία των ποσοστών συγκυριότητας των χωριστών ιδιοκτησιών με τον όγκο ή την αξία τους. Το δικαίωμα επεκτάσεως της οικοδομής καθ’ ύψος (δικαίωμα υψούν) με την προσθήκη ορόφου ανήκει από κοινού σε όλους τους συνιδιοκτήτες του εδάφους, εκτός αν με κοινή συμφωνία παραχωρηθεί σε ένα μόνο από αυτούς.
Κάθετη ιδιοκτησία, είναι η ύπαρξη δύο ή περισσότερων αυτοτελών οικοδομημάτων είτε ανεγερθέντων ή μελλόντων να ανεγερθούν σε ενιαίο οικόπεδο, που ανήκει σε ένα ή περισσότερους κυρίους, οπότε μπορεί να συσταθεί τέτοια χωριστή ιδιοκτησία είτε σε ολόκληρο το αυτοτελές οικοδόμημα (απλή κάθετη ιδιοκτησία), είτε σε ορόφους ή διαμερίσματα ορόφων των αυτοτελών τούτων οικοδομημάτων, οπότε συνυπάρχει κάθετη συνιδιοκτησία και οριζόντια ιδιοκτησία (σύνθετη κάθετη συνιδιοκτησία ή οριζόντια επί καθέτου).
Όλοι οι ιδιοκτήτες και συνιδιοκτήτες αυτοτελών οικοδομημάτων, που υπάγονται στις διατάξεις της κάθετης καθώς και της οριζόντιας ιδιοκτησίας, μπορούν με την αρχική συστατική πράξη (κανονισμός πολυκατοικίας) ή με ιδιαίτερες συμφωνίες μεταξύ όλων των συνιδιοκτητών να κανονίσουν τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της συνιδιοκτησίας τόσο στα κοινά μέρη που θα καθορίσουν, όσο και στις διαιρεμένες ιδιοκτησίες. Αν δε με τον κανονισμό απαγορεύεται η ενέργεια από τους συνιδιοκτήτες μεταβολής στα κοινά μέρη, η απαγόρευση αυτή δεσμεύει όλους τους συνιδιοκτήτες, ακόμη και αν από την απαγορευμένη ενέργεια δεν παραβλάπτεται η χρήση των άλλων συνιδιοκτητών ή των οικοδομημάτων, ούτε μεταβάλλεται ο συνήθης προορισμός τους.
Στις περιοχές που έχει ξεκινήσει το κτηματολόγιο η κάθε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία εμφαίνεται σε αυτοτελές κτηματολογικό φύλλο με όλα της τα στοιχεία (όροφος, τετραγωνικά, ποσοστό συνιδιοκτησίας) και τον τίτλο κτήσης του ιδιοκτήτη της (αγορά, δωρεά, κληρονομιά, γονική παροχή).
δείτε επίσης:
κοινόχρηστος χώρος πολυκατοικίας
κτηματολόγιο
κληρονομιά
έξωση
Επί οριζοντίου ιδιοκτησίας (διαμέρισμα) ιδρύεται αφενός χωριστή, διηρημένη κυριότητα επί ορόφου οικοδομής ή διαμερίσματος και αφετέρου αναγκαστική, που αποκτάται αυτοδικαίως, συγκυριότητα κατ' ανάλογη μερίδα επί των μερών του όλου ακινήτου που χρησιμεύουν για κοινή χρήση, μεταξύ των οποίων είναι και το έδαφος επί του οποίου ανεγέρθηκε, ή πρόκειται να ανεγερθεί, η οικοδομή, καθώς και το τμήμα του εδάφους που δεν καλύφθηκε με κτίσμα και έχει προβλεφθεί με τη συστατική πράξη ως χωριστή ιδιοκτησία. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει αντιστοιχία των ποσοστών συγκυριότητας των χωριστών ιδιοκτησιών με τον όγκο ή την αξία τους. Το δικαίωμα επεκτάσεως της οικοδομής καθ’ ύψος (δικαίωμα υψούν) με την προσθήκη ορόφου ανήκει από κοινού σε όλους τους συνιδιοκτήτες του εδάφους, εκτός αν με κοινή συμφωνία παραχωρηθεί σε ένα μόνο από αυτούς.
Κάθετη ιδιοκτησία, είναι η ύπαρξη δύο ή περισσότερων αυτοτελών οικοδομημάτων είτε ανεγερθέντων ή μελλόντων να ανεγερθούν σε ενιαίο οικόπεδο, που ανήκει σε ένα ή περισσότερους κυρίους, οπότε μπορεί να συσταθεί τέτοια χωριστή ιδιοκτησία είτε σε ολόκληρο το αυτοτελές οικοδόμημα (απλή κάθετη ιδιοκτησία), είτε σε ορόφους ή διαμερίσματα ορόφων των αυτοτελών τούτων οικοδομημάτων, οπότε συνυπάρχει κάθετη συνιδιοκτησία και οριζόντια ιδιοκτησία (σύνθετη κάθετη συνιδιοκτησία ή οριζόντια επί καθέτου).
Όλοι οι ιδιοκτήτες και συνιδιοκτήτες αυτοτελών οικοδομημάτων, που υπάγονται στις διατάξεις της κάθετης καθώς και της οριζόντιας ιδιοκτησίας, μπορούν με την αρχική συστατική πράξη (κανονισμός πολυκατοικίας) ή με ιδιαίτερες συμφωνίες μεταξύ όλων των συνιδιοκτητών να κανονίσουν τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της συνιδιοκτησίας τόσο στα κοινά μέρη που θα καθορίσουν, όσο και στις διαιρεμένες ιδιοκτησίες. Αν δε με τον κανονισμό απαγορεύεται η ενέργεια από τους συνιδιοκτήτες μεταβολής στα κοινά μέρη, η απαγόρευση αυτή δεσμεύει όλους τους συνιδιοκτήτες, ακόμη και αν από την απαγορευμένη ενέργεια δεν παραβλάπτεται η χρήση των άλλων συνιδιοκτητών ή των οικοδομημάτων, ούτε μεταβάλλεται ο συνήθης προορισμός τους.
Στις περιοχές που έχει ξεκινήσει το κτηματολόγιο η κάθε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία εμφαίνεται σε αυτοτελές κτηματολογικό φύλλο με όλα της τα στοιχεία (όροφος, τετραγωνικά, ποσοστό συνιδιοκτησίας) και τον τίτλο κτήσης του ιδιοκτήτη της (αγορά, δωρεά, κληρονομιά, γονική παροχή).
δείτε επίσης:
κοινόχρηστος χώρος πολυκατοικίας
κτηματολόγιο
κληρονομιά
έξωση
